Psychoterapia systemowa
Na czym polega terapia
systemowa?
W terapii systemowej człowiek
traktowany jest jako element spójnego, samoregulującego się systemu - rodziny.
W systemie tym wszystkie elementy wzajemnie na siebie wpływają. Zrozumienie
trudności człowieka możliwe jest zatem jedynie w kontekście, w którym
żyje, przy uwzględnieniu jego osobistych przeżyć i relacji z innymi
bliskimi osobami. Podczas terapii powstają alternatywne opowieści o systemie
klienta, roli problemu i rozwiązania.
Dla kogo jest
przeznaczone psychoterapia systemowa?
Podejście
systemowe stosuje się nie tylko do pracy z rodziną czy parą. Jest ono z powodzeniem
wykorzystywane w terapii indywidualnej. W tej sytuacji klient i jego problem
nadal są rozpatrywane w kontekście systemu.
Jak wygląda w
praktyce psychoterapia systemowa?
Podczas
sesji terapeuta dąży do ujrzenia sposobu w jaki klient opisuje rzeczywistość
i sposobów, w jaki opisują rzeczywistość inni członkowie systemu klienta.
Terapeuta wraz z klientem poszukuje możliwych sposobów dotarcia tam, dokąd
klient chce zmierzać, badając jednocześnie, czy miejsce to będzie rzeczywiście
dla klienta i jego systemu komfortowe; poszukują zasobów, którymi klient
dysponuje. Terapeuta systemowy zadając wiele pytań zaprasza klienta do spoglądania
na problem i na rozwiązanie z różnych stron.
Częstotliwość spotkań terapeutycznych określa klient,
zgodnie z własnym zapotrzebowaniem.
W systemowym podejściu sesje terapeutyczne
są bodźcem do pewnych zmian, natomiast znacząca część pracy nad zmianą dzieje
się pomiędzy sesjami. Klienci często otrzymują zadania domowe, zostają
zaproszeni do przeprowadzenia eksperymentów. Podczas spotkań terapeuci
korzystają także
z ustawienia systemu w przestrzeni, odwołują się do metafor,
rysunku i symboli.
Terapia par
Czym jest terapia par/małżeństw w ujęciu
systemowym?
Zadaniem terapii jest odkrywanie
mechanizmów jakim podlega para oraz odkrywanie udziału obojga partnerów w ich
podtrzymywaniu. Podczas sesji partnerzy nabywają wiedzę i umiejętności
niezbędne do samodzielnego rozwiązywania problemów w przyszłości.
W
związku partnerskim mamy połączenie dwóch systemów rodzinnych (rodzin
pochodzenia kobiety i mężczyzny) ze swoimi schematami funkcjonowania,
światopoglądami, systemami wartości itp.
Czasami trzeba popracować nad tym, aby to połączenie działało sprawnie
pozwalając zachować zarówno odpowiednią bliskość jak i dystans między
małżonkami/partnerami.
Terapia
par/małżeństw traktuje parę jako system, koncentruje się tym samym na relacji
partnerów,
a nie na ich indywidualnym funkcjonowaniu (praca nad własnymi
zagadnieniami może odbywać się podczas terapii indywidualnej).
Dla kogo terapia par/małżeństw?
Terapia par adresowana jest do
małżeństw oraz do osób pozostających w nieformalnym związku, który doświadcza kryzysu.
Do
terapeuty trafiają pary w momentach przechodzenia z jednej fazy rozwoju związku
do drugiej, kiedy mają trudność w samodzielnym dokonaniu tego przejścia, w
momentach kryzysowych takich jak choroba, śmierć, zdrada lub inne zdarzenia
wymagające nowego przystosowania się, reorganizacji systemu.
Zdarza
się, że problemy w relacji partnerów rzutują na rozwój, samopoczucie i
zachowanie ich dzieci, które zaczynają stwarzać problemy wychowawcze, niekiedy
zdrowotne lub edukacyjne. Niejednokrotnie rodzice zaczynają szukać wówczas
pomocy psychologicznej lub terapeutycznej dla dziecka „z problemem”. Trafiając
do terapeuty systemowego mają szanse dostrzec swój udział w rozwiązywaniu
problemu dziecka.
Czasami
zawodzi komunikacja i nie pozwala małżonkom funkcjonować w sposób satysfakcjonujący.
Wtedy pomoc terapeutyczna daje szanse na odbudowanie lub poprawę komunikacji
w związku.
Długość i częstotliwość sesji
Sesja terapii pary trwa 75 minut. Spotkania najczęściej odbywają się
co 2 tygodnie. Czas trwania terapii wynosi przeważnie od kilku do kilkunastu
spotkań.
Pierwsze
spotkania mają na celu określenie motywacji partnerów do pracy nad dokonywaniem
zmian oraz wspólnego celu, do którego chcieliby zmierzać. Jeśli okazuje się, że
partnerzy mają rozbieżne cele albo oczekują zmiany wyłącznie u drugiego
partnera terapia pary nie jest możliwa. Wówczas osoba zmotywowana do pracy może
skorzystać z terapii indywidualnej.
Terapia rodzin
Rodzina w podejściu systemowym
W podejściu systemowym rodzina
opisywana jest jako system, będący zbiorem elementów ściśle ze sobą powiązanych i wzajemnie na
siebie oddziaływujących. Cokolwiek wydarza się w życiu jednego członka rodziny
nie pozostaje bez wpływu na pozostałych.
Dla kogo terapia rodzinna?
Rodzina jako system przechodzi w
swoim rozwoju przez kilka etapów, doświadcza różnych wpływów zewnętrznych.
Często właśnie przy przechodzeniu z etapu do etapu lub też w wyniku
zewnętrznych sytuacji oddziałujących na rodzinę występuje kryzys. Kryzys ten
może objawiać się poprzez dysfunkcjonalne zachowanie jednego z członków rodziny
(problemy wychowawcze, choroba, izolacja itp.), problemy w komunikacji między
poszczególnymi członkami rodziny, obniżenie satysfakcji z życia rodzinnego.
Co zyskuje rodzina dzięki terapii?
Podczas sesji rodzina ma możliwość
poznania punktów widzenia każdego ze swych członków, szukania alternatywnych
znaczeń problemu oraz zachowań poszczególnych osób, rozpoznawania mechanizmów
funkcjonowania – pewnych przewidywalnych sekwencji zachowań
i ich funkcji oraz
przekazów przeniesionych z rodzin pochodzenia oraz sposobów komunikowania się.
Długość i częstotliwość sesji
Sesja terapii rodzin trwa 75 minut. Spotkania najczęściej odbywają się co 2-3 tygodnie.